Mijn eetstoornis overheerst mijn leven niet meer, maar bij triggers of stress grijp ik soms terug naar restrictie. Het is mijn ‘ultieme’ coping die me geruststelt en in controle doet voelen, voor even toch. Onlangs gebeurde het opnieuw door tandpijn. Kauwen deed pijn en de eetstoornis sprong meteen op de kar. Wanneer de pijn wegtrok, lukte het niet om mijn vertrouwde eetpatroon te hervatten. Mijn psycholoog merkte op dat de eetstoornis zich weer op de voorgrond had geplaatst – confronterend, want het ging opeens snel.

In korte tijd kan ik ver gaan met restrictie. Dat zorgt ervoor dat ik vroeg of laat de (schijn)controle verlies en een (subjectieve) eetbui doe wanneer ik mezelf toelaat om iets te eten. Schaamte en angst om bij te komen, drijven me weer naar restrictie, en de cirkel is rond.

Als respons op restrictie krijgen we honger, cravings en/of voedselobsessies. Dit is een normale en gezonde reactie van ons lichaam die ervoor moet zorgen dat we voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen. Niet enkel algemene restrictie, maar ook restrictie van bepaalde voedingsgroepen en overmatig bewegen kunnen resulteren in deze vicieuze cirkel.

De eetstoornis ziet die respons en de eetbuien of het overeten als probleem, terwijl dit juist logische gevolgen zijn van restrictie en overmatig bewegen. Gedachten als “ik moet meer karakter hebben en gewoon stoppen met overeten/eetbuien doen” zullen niet helpen. Het gaat tenslotte niet om wilskracht, want dan zou niemand in deze cyclus terechtkomen.

In plaats van overeten en eetbuien als probleem te beschouwen, moeten we de echte boosdoener aanpakken. Restrictie is het probleem. Het heeft lang geduurd eer ik dit kon aanvaarden, ondanks ik de feiten niet kon ontkennen. De eetstoornis heeft me altijd voorgelogen dat er niets mis is met restrictie en dat het zelfs gezond is. Ook door angst, schaamte en het gevoel van falen, greep ik telkens terug naar restrictie als compensatie voor het ‘verkeerde’ (lees: volledig normale) gedrag.

De oplossing is niet meer controle, maar controle loslaten.
– Amalie Lee

Jezelf onvoorwaardelijke toestemming geven om te eten is de enige manier om uit de cyclus te geraken. Maar ingaan tegen de eetstoornis en voldoende eten doorheen de dag, dat kan heel onveilig aanvoelen en vraagt een pak moed. Daarom hoop ik dat je mild kan zijn voor jezelf en begrip hebt op momenten wanneer het niet gaat zoals je wil. Want wanneer je jezelf toegang geeft tot eten na een periode van restrictie, dan is het dus heel normaal dat je veel gaat eten en dat je je misschien opgeblazen of ongemakkelijk voelt. Maar weet dat dat uiteindelijk stabiliseert wanneer je lichaam opnieuw leert erop te vertrouwen dat er altijd toegang is tot eten.

Herstel is niet eenvoudig – ‘gewoon’ stoppen met restrictie en compensatiegedrag, dat gaat niet zomaar. Overeten kan ook een coping mechanisme zijn. Het is daarom belangrijk om niet enkel restrictie aan te pakken, maar ook aan de slag te gaan met wat er onder de eetstoornis zit.

In het begin van mijn herstel kon ik mezelf die toestemming niet volledig geven, waardoor het een getouwtrek werd tussen de eetstoornis en ik. Op goede momenten lukte het om genoeg weerstand te bieden, maar op slechte dagen won de eetstoornis en trok ze me onderuit.

De laatste tijd gaat het steeds beter om mezelf eten te gunnen, ongeacht van hoe ik me voel. Ik struikel af en toe, maar ik pik de draad snel weer op. Ik probeer mezelf niet te veroordelen na een eetbui, maar gerust te stellen. Restrictie wil ik niet meer, want het houdt me gevangen in een eindeloze cirkel van overeten, schaamte en restrictie. Ik heb steeds minder het gevoel van controleverlies rond eten en het doet deugd om terug een balans te hebben.

Hou vol ♡

Rune

_{Bron: Amalie Lee, host. (April 2022) The binge-restrict cycle [Audio podcast episode]. In Recovery Talk.}